
PARLAMENT SZKOCKI
Parlament Szkocki został ustanowiony w 1999 r. W jego skład wchodzi 129 powoływanych w wyborach posłów, zwanych członkami Parlamentu (Members of the Scottish Parliament, w skrócie MSP). Na mocy ustawy o Szkocji z 1998 r. Parlament Szkocki uzyskał przywilej ustanawiania dotyczącego Szkocji prawa regulującego szeroki zakres kwestii na szczeblu krajowym oraz zmieniania wysokości stawki podatku dochodowego maksymalnie o 3 pensy w odniesieniu do każdego funta. Ustawa o Szkocji z 2012 r. (Scotland Act 2012) przyznała Parlamentowi Szkockiemu rozszerzone kompetencje, które wejdą w pełni w życie w 2016 r. Jaki jest zakres kompetencji Parlamentu Szkockiego? Szkocki Parlament posiada uprawnienia do ustanawiania praw w zakresie kompetencji podlegających dewolucji, czyli przekazanych. Kompetencje podlegające dewolucji obejmują m.in.:
-
rolnictwo
-
szkolnictwo
-
opiekę zdrowotną
-
gospodarkę mieszkaniową
-
planowanie
-
policję i straż pożarną
-
opiekę społeczną i pracę socjalną
-
sport i kulturę
-
transport
O jakich sprawach nie decyduje Parlament Szkocki?
Niektóre kwestie dotyczące Szkocji, których oddziaływanie ma zasięg ogólnobrytyjski lub międzynarodowy, leżą wyłącznie w gestii Parlamentu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. Kwestie te określa się mianem kompetencji zastrzeżonych, a obejmują one obszary takie jak polityka zagraniczna, obrona, imigracja czy bezpieczeństwo socjalne.
* W następstwie referendum w sprawie niepodległości Szkocji, które miało miejsce 18 września 2014 roku rozpoczęto proces przekazania Parlamentowi Szkockiemu kolejnych przywilejów.
Czym się zajmują posłowie do Parlamentu Szkockiego?
Posłowie zwykle spędzają poniedziałki i piątki na pracy w swoich okręgach wyborczych. Głównymi dniami pracy w Parlamencie są wtorki, środy i czwartki, kiedy to posłowie uczestniczą w zebraniach komisji i obradach plenarnych.
W godzinach wieczornych oraz w weekendy wielu posłów przyjmuje wyborców lub bierze udział w różnego rodzaju spotkaniach. Większość posłów należy do co najmniej jednej komisji parlamentarnej. Mogą oni także pełnić funkcję rzecznika swojej partii, wypowiadającego się w jej imieniu na określone tematy, takie jak wymiar sprawiedliwości, szkolnictwo czy opieka zdrowotna.
Jako reprezentanci wyborców posłowie mogą:
-
składać wniosek o poparcie dla określonej sprawy lub wniosek o debatę w Parlamencie
-
uczestniczyć w posiedzeniach komisji
-
przemawiać podczas debat
-
przedstawiać projekty ustaw
-
proponować poprawki do ustaw
-
kierować pytania do rządu Szkocji
-
kierować sprawy do innych organów
-
kierować pytania do Prezydium Parlamentu Szkockiego (Scottish Parliamentary Corporate Body).
W jaki sposób wybierani są posłowie do Parlamentu Szkockiego ?
W wyborach do Parlamentu Szkockiego każdy wyborca dysponuje dwoma głosami – jeden głos oddaje się na kandydata z okręgu wyborczego, a drugi na partię z regionu.
Każdy obywatel Szkocji reprezentowany jest z reguły przez jednego członka Parlamentu z okręgu wyborczego i siedmiu posłów z listy regionalnej. Wszyscy członkowie Parlamentu mają równy status, a wyborcy mogą się kontaktować z każdym z ośmiu reprezentujących ich posłów. Wybory do Parlamentu Szkockiego odbywają się co cztery lata. Obowiązujący w Szkocji system wyborczy, będący rodzajem systemu proporcjonalnego, określa się mianem systemu dodatkowego reprezentanta (Additional Member System, AMS). Jeden głos oddaje się na kandydata z danego okręgu wyborczego.
Mandat zdobywa kandydat o największej liczbie głosów. W Parlamencie zasiada 73 posłów z okręgów wyborczych. Drugi głos oddaje się na partię polityczną lub niezależnego kandydata z większego obszaru wyborczego zwanego Szkockim Regionem Parlamentarnym. Istnieje osiem takich regionów. Każdy region ma siedem mandatów w Parlamencie. W każdym regionie partie otrzymują określoną liczbę mandatów w zależności od liczby zdobytych przez nich mandatów okręgowych oraz liczby głosów otrzymanych w głosowaniu regionalnym. Wybranych kandydatów, którzy otrzymują dodatkowych 56 mandatów w głosowaniu regionalnym, określa się mianem posłów regionalnych. 6 7 i W jaki sposób wybierani są posłowie do Parlamentu Szkockiego ? W Parlamencie zasiada 129 członków, z których 73 to posłowie z okręgów wyborczych, a 56 to posłowie regionalni.